نایک
سال تاسیس: ۱۹۶۴ با نام بلو ریبن اسپورت ، ۱۹۷۱ (با نام شرکت نایک)
موسس: بیل بوئرمن، فیل نایت
شعب اصلی: واشنگتن کانتی، اورگون، ایالات متحده (در نزدیکی بیورتون، اورگون)
مناطق تحت پوشش: سراسر جهان
افراد کلیدی: فیل نایت (رئیس هیئت مدیره)، مارک پارکر (رئیس و مدیرعامل)
محصولات: کفش ورزشی و پوشاک و تجهیزات ورزشی و دیگر محصولات ورزشی و تفریحی
درآمد: ۲۵.۳ میلیارد دلار آمریکا (سال مالی ۲۰۱۳)
درآمد عملیاتی: ۳.۰۴۰ میلیارد دلار آمریکا (سال مالی ۲۰۱۲)
درآمد خالص: ۲.۲۲۳ میلیارد دلار آمریکا (سال مالی ۲۰۱۲)
داراییهای کلی: ۱۵.۴۶۵ میلیارد دلار آمریکا (سال مالی ۲۰۱۲)
ارزش ویژه: ۱۰.۳۸۱ میلیارد دلار آمریکا (سال مالی ۲۰۱۲)
تعداد کارکنان: ۴۴۰۰۰ (۲۰۱۲)
وبسایت: www.nikeinc.com
شرکت نایک یک شرکت چندملیتی است که به طراحی، توسعه، تولید و بازاریابی جهانی و فروش کفش، پوشاک، تجهیزات، لوازم و خدمات مشغول است. این شرکت شعبی در بیورتون، اورگون، و منطقهی شهری پورتلند دارد. این شرکت یکی از بزرگترین عرضهکنندگان کفش و پوشاک ورزشی و تولیدکنندهی عمدهی تجهیزات ورزشی است و در سال مالی ۲۰۱۲ بیش از ۲۴.۱ میلیارد دلار درآمد داشت (تا پایان ۳۱ مارس ۲۰۱۲). از سال ۲۰۱۲ بیش از ۴۴۰۰۰ نفر در سطح جهان برای این شرکت کار کردهاند. در سال ۲۰۱۴ این برند به تنهایی ۱۹ میلیارد دلار ارزش داشت که آن را به ارزشمندترین برند دربین شرکتهای ورزشی تبدیل کرده است.
این شرکت در ۲۵ ژانویه ۱۹۶۴ با نام Blue Ribbon Sports توسط بیل بوئرمن و فیل نایت تاسیس شد و در ۳۰ می ۱۹۷۱ رسما به شرکت نایک بدل شد. نام این شرکت از واژهی یونانی نایک، الههی پیروزی، برگرفته شده است. نایک محصولاتش را با نام برند خود بازاریابی میکند، مانند Nike Golf, Nike Pro, Nike+, Air Jordan, Nike Blazers, Air Force ۱, Nike Dunk, Air Max, Foamposite, Nike Skateboarding، و همین طور با نام شرکتهای تابعه از جمله Brand Jordan, Hurley International ,Converse. نایک در بین سالهای ۱۹۹۵ و ۲۰۰۸ مالک Bauer Hockey نیز بود (بعدها Nike Bauer نام گرفت)، و سابقا مالکCole Haan و Umbro بود. این شرکت علاوه بر تولید پوشاک و تجهیزات ورزشی، فروشگاههای خردهفروشی را با نام شهر مدیریت میکند. نایک حامی مالی بسیاری از ورزشکاران و تیمهای ورزشی مشهور در سراسر جهان است و علامت تجاری «فقط انجامش بده» و لوگوی Swoosh آن بسیار شناخته شده است.
نایک که در اصل به Blue Ribbon Sports (BRS) مشهور است، توسط ورزشکار دو و میدانی دانشگاه اورگون، فیلیپ نایت، و مربیش بیل بوئرمن در ژانویه ۱۹۶۴ تاسیس شد. این شرکت در ابتدا توزیعکنندهی یک تولیدکنندهی کفش ژاپنی به نام اونیتسوکا تایگر (اکنون اسیکس) بود و اغلب فروشش را از طریق اتومبیل نایت انجام میداد.
به گفتهی اوتیس دیویس، دانشجوی ورزشکاری که بوئرمن مربی او در دانشگاه اورگون بود و در المپیک تابستانی ۱۹۶۰ دو مدال طلا برد، بوئرمن اولین جفت از کفشهای نایک را برای او ساخت، و این برخلاف ادعای فیل نایم مبنی بر ساخته شدن کفش برای او است. دیویس میگوید: «من به تام بروکا گفتم که من نفر اول بودم. مهم نیست میلیاردرها چه میگویند. بیل بوئرمن اولین جفت کفش را برای من ساخت. مردم حرفم را باور نمیکنند. درواقع از پوشیدنشان حس خوبی نداشتم. وسیلهی محافظ نداشتند و بیش از حد تنگ بودند. دیدم که بوئرمن آنها را از قالب وافل ساخت و مال من بودند.
در سال ۱۹۶۴ BRS در اولین سال ۱۳۰۰ جفت کفش دو ژاپنی فروخت و درآمد ناخالصش ۸۰۰۰ دلار بود. تا ۱۹۶۵ این شرکت نوپا کارکنانی تمام وقت داشت و فروشش به ۲۰۰۰۰ دلار رسید. در سال ۱۹۶۶ BRS اولین فروشگاه خردهفروشی خود را واقع در بولوار ۳۱۰۷ Pico در سانتا مونیکای کالیفرنیا در نزدیکی سالن زیبایی افتتاح کرد، بنابراین دیگر نیاز نبود که کارکنانش از پشت ماشینهایشان کفش بفروشند. در سال ۱۹۶۷ به خاطر افزایش سریع فروش، BRSفعالیتهای خردهفروشی و توزیع خود را در ساحل شرقی در ولسلی ماساچوست گسترش داد.
تا سال ۱۹۷۱ رابطهی بین BRS و اونیتسوکا تایگر رو به اتمام بود. BRS آمادهی راهاندازی خط تولید کفش خود شد که لوگوی تازه طراحی شده توسط کارولین داویدسون، یعنی Swoosh، را روی خود داشت. این لوگو ابتدا در ۱۸ ژوئن ۱۹۷۱ توسط نایک مورد استفاده قرار گرفت و در ۲۲ ژانویه ۱۹۷۴ در دفتر پروانهها و علامتهای تجاری ایالت متحده ثبت شد.
در سال ۱۹۷۶ این شرکت جان براون و شرکا را که در سیاتل مستقر بودند، به عنوان اولین آژانس تبلیغاتی خود استخدام کرد. سال بعد این آژانس اولین «تبلیغ برند» با نام «خط پایانی وجود ندارد» را برای نایک تهیه کرد که در آن محصول نایک نمایش داده میشد. تا سال ۱۹۸۰ نایک در بازار کفش ورزشی ایالت متحده سهم بازار ۵۰ درصدی به دست آورده بود و این شرکت در دسامبر همان سال سهام خود را عرضه کرد.
نایک و Wieden+Kennedy با همکاری هم تبلیغات چاپی و تلویزیونی متعددی تهیه کردند وWieden+Kennedy همچنان آژانس تبلیغاتی اصلی نایک باقی میماند. این دن وایدن، موسس مشترک این آژانس بود که شعار اکنون معروف «فقط انجامش بده» را برای فعالیت تبلیغاتی سال ۱۹۸۸ نایک ابداع کرد که توسط Advertising Age به عنوان یکی از پنج شعار تبلیغی قرن بیستم انتخاب شد و در موسسهی اسمیتسونین گرامی داشته شد. والت استاک در اولین تبلیغ «فقط انجامش بده» حضور یافت که در ۱ جولای ۱۹۸۸ شروع به کار کرد. وایدن شعار «فقط انجامش بده» را با الهام از آخرین حرفهای گری گیلمور قبل از اعدامش خلق کرد.
در طول دههی ۱۹۸۰ نایک خط تولید خود را گسترش داد تا ورزشها و مناطق مختلف جهان را پوشش دهد. در سال ۱۹۹۰ نایک به دفتر مرکزی جهانی هشت طبقهی خود در بیورتون، اورگون نقل مکان کرد.
خریدها
نایک چندین شرکت پوشاک و کفش در طول تاریخچهی کاری خود خریداری و سپس فروخته است. اولین خرید این شرکت، شرکت کفش سطح بالای Cole Haan در سال ۱۹۸۸ و سپس خرید Bauer Hockey در سال ۱۹۹۴ بود. در سال ۲۰۰۲ نایک شرکت پوشاک موجسواریHurley International را از موسس آن باب هارلی خرید. در سال ۲۰۰۳ نایک ۳۰۹ میلیون دلار برای خرید Converse، سازندهی کفش کتانی آل استارز، پرداخت. این شرکت در سال ۲۰۰۴ Starter و در سال ۲۰۰۸ Umbro را خرید که به خاطر تولید وسایل تیم فوتبال انگلستان مشهور بود.
نایک برای تمرکز مجدد بر خطوط کاری اصلی خود، در دههی ۲۰۰۰ خود را از شر برخی شرکتهای تابعهاش خلاص کرد. در سال ۲۰۰۷ Starter و در سال ۲۰۰۸ Bauer Hockey، در سال ۲۰۱۲ Umbro و در سال ۲۰۱۳ Cole Haan را فروخت. از سال ۲۰۱۳ نایک مالک دو شرکت تابعهی اصلی است: شرکت Converse و Hurley International.
بخش مالی
در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳ سود فصلی شرکت نایک به خاطر افزایش ۱۳ درصدی سفارشات جهانی خرید برای تحویل تا ماه آوریل، افزایش یافت. سفارشات تحویل آتی کفش یا لباس بین دسامبر و آوریل، به ۱۰.۴ میلیارد دلار افزایش یافت. سهام نایک (NKE) ۰.۶ درصد افزایش یافت و به ۷۸.۷۵ دلار رسید.
محصولات
نایک طیف گستردهای از تجهیزات ورزشی را تولید میکند. اولین محصولات آنها کفشهای دو بود. در حال حاضر کفش، پیراهن ورزشی، شورت، استوک، لباسهای لایهی نخست، و غیره را برای طیف گستردهای از ورزشها نظیر دو و میدانی، بیسبال، هاکی روی یخ، تنیس، فوتبال، لاکراس، بسکتبال و کریکت تولید میکند. Nike Air Max یک خط تولید کفش است که ابتدا در سال ۱۹۸۷ توسط نایک عرضه شد. خطوط تولید بیشتر بعدها مطرح شدند، نظیر Air Huarache که در سال ۱۹۹۲ آغاز به کار کرد. تازهترین موارد اضافه شده به خط تولید، کفشهای Nike ۶.۰, Nike NYX, and Nike SB هستند که برای تختهاسکیت طراحی شدهاند. نایک به تازگی کفشهای کریکتی با نام Air Zoom Yorker عرضه کرده است که طوری طراحی شده که ۳۰ درصد سبکتر از رقباست. در سال ۲۰۰۸ نایک Air Jordan XX۳ را عرضه کرد که یک کفش بسکتبال با عملکرد عالی است که با الهام از محیط زیست طراحی شده است.
نایک مجموعهای از محصولات را نیز به فروش میرساند، از جمله کفش و پوشاک برای فعالیتهای ورزشی نظیر فوتبال، بسکتبال، دو، ورزشهای رزمی، تنیس، فوتبال آمریکایی، بازیهای ورزشی، گلف، و تمرینهای ورزشی برای مردان، زنان و کودکان. نایک برای فعالیتهای بیرونی نیز کفش میفروشد، نظیر تنیس، گلف، اسکیتبوردسواری، فوتبال، بیسبال، فوتبال آمریکایی، دوچرخهسواری، والیبال، کشتی، تشویقکنندگان، فعالیتهای آبی، اتومبیلرانی، و دیگر کاربردهای ورزشی و تفریحی. نایک به خاطر عرضهی لباسهای مُد روز شهری، در فرهنگ جوانان و هیپهاپ مشهور و محبوب است. نایک اخیرا برای تولید Nike+ با شرکت اپل همکاری کرده است، محصولی که از طریق ابزار رادیویی داخل کفش که به آیپد نانو وصل است، عملکرد دونده را پایش میکند. این محصول علیرغم ارائهی آمار مفید، مورد انتقاد پژوهشگرانی قرار گرفته است که میتوانستند با استفاده از ذرات هوشمند پنهانشدنی کوچک، وسایل RFIDکاربر را از فاصلهی ۶۰ پایی در شبکهی حسگر بیسیم شناسایی کنند.
در سال ۲۰۰۴ نایک برنامه/بخش آموزشی SPARQ را به راه انداخت.
برخی از جدیدترین کفشهای نایک، برای کاهش وزن، حاوی فوم FLYWIRE وLUNARLITE بودند.
در ۱۵ جولای ۲۰۰۹ Nike+ Sports Band در فروشگاهها عرضه شد. این محصول مسافت پیمودهشده و کالری صرفشده را ثبت میکند، زمان را نگه میدارد و برنامهی آنلاین جدیدی به دوندگان ارائه میکند.
مجموعهی پیراهن ورزشی ۲۰۱۰ Nike Pro Combat توسط تیمهای دانشگاههای زیر مورد استفاده قرار گرفت: میامی، آلاباما، دانشگاه ایالت بواس، فلوریدا، ایالت اوهایو، دانشگاه ایالتی اورگون، دانشگاه مسیحی تگزاس، ویرجینیا تک، ویرجینیای غربی، و پیتسبورگ. تیمها در یارگیریهای اصلی و هر زمان که ادارهی ورزش لازم بداند، این پیراهنها را خواهند پوشید.
دفاتر اصلی
دفتار اصلی جهانی نایک در اطراف شهر بیورتون قرار دارند اما در واشنگتن کانتی نیز حضور دارند. این شهر تلاش کرد تا به زور دفاتر نایک را اضافه کند که به دادخواهی نایک و لابی کردن این شرکت منتهی شد که درنهایت به لایحهی ۸۸۷ سنا در سال ۲۰۰۵ ختم شد. طبق شروط این لایحه، بیورتون به طور خاص به مدت ۳۵ سال از افزودن اجباری زمین تحت اشغال نایک و پوشاک ورزشی کلمبیا در واشنگتن کانتی منع شد، در حالی که صنایع علمی Electro وTektronix به مدت ۳۰ سال همین محافظت را دریافت کردند.